اولین گام برای خارج‌سازی مغروقههای جنگ از اروند
معاون دریایی سازمان بنادر با بیان اینکه جلسات مشترک ایران و عراق برای خارج‌سازی شناورهای مغروقه اروند به طور مداوم در خرمشهر و بصره تشکیل خواهد شد، گفت: اولین جلسه در خرمشهر برگزار می‌شود، منتظریم از مجاری دیپلماتیک اعلام آمادگی کنند تا دفتر رسماً شروع به کار کند.سیدعلی استیری در گفت‌وگو با فارس، درباره لایروبی اروندرود و خروج شناورهای مربوطه از این آبراه اظهار داشت: مسئولیت مشخص کردن وجود مغروقه‌ها و تأثیر آنها در کاهش ایمنی مسیر دریایی برای دیگر کشتی‌ها بر عهده سازمان بنادر است تا اگر وجود مغروقه‌ای مغایر با ایمنی دریانوردی باشد،هر چه سریع‌تر خارج شود.
وی اضافه کرد: با توجه به نگاه ویژه دولت در احیاء مجدد آبراه اروند، انجام عملیات خارج‌سازی مغروقههای باقیمانده در این آبراه با پیگیری‌های سازمان بنادر در دست اقدام است.
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی اضافه کرد: طبق معاهده 1975 الجزایر لایروبی و کل ترددهای دریایی باید به صورت مشترک انجام شود.
وی ادامه داد: برای خارج‌سازی مغروقههای اروند باید مرز مشترک و کمیته CBC بین ایران و عراق تشکیل شود و در قالب همین کمیته مشترک، خارج‌سازی مغروقه‌ها با همکاری دو طرف انجام شود.
استیری با بیان اینکه موضوع تشکیل کمیته CBC توسط وزارت امور خارجه به عنوان متولی اصلی در حال پیگیری است، افزود: توافقات اولیه انجام شده و قرار است اولین جلسه در بندر خرمشهر برگزار شود در این باره CBC جلساتی خواهد داشت.
وی با بیان اینکه تعیین مرز مشترک با عراق در آبراه اروند در حیطه اختیارات سازمان بنادر و دریانوردی نیست، گفت: سازمان بنادر موضوع انجام تردد ایمن در اروندرود را پیگیری می‌کنند که در این باره باید CBC تشکیل شود.
استیری افزود: طرف عراقی تجهیزات خود را به بندر خرمشهر انتقال داده است، ضمن آنکه اتاق‌های لازم را به آنها تخصیص داده‌ایم.
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی اضافه کرد: CBC به طور مداوم در خرمشهر و بصره تشکیل می‌شود که اولین مرحله آن در خرمشهر برگزار خواهد شد، منتظر هستیم از مجاری دیپلماتیک اعلام آمادگی کنند تا دفتر رسماً شروع به کار کند.
وی فرآیند شناورسازی مغروقه در آبراه اروند و کارون را دو مقوله جدا از هم دانست و گفت: شناورسازی مغروقه‌ها و لایروبی در اروند به دلیل بین‌المللی بودن این آبراه شرایط خاص خود را دارد و برخی از اقدامات در آن باید از طریق وزارت امور خارجه و مبادی ذی‌ربط دنبال شود.
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی اظهار داشت: در این راستا رعایت موارد ایمنی در حین خارج‌سازی و انتقال لاشه مغروقه به خشکی حتماً مورد توجه خواهد بود.
اغلب مغروقههای اصلی خورموسی خارج‌سازی شد
وی درباره خروج شناورهای مغروقه در منطقه خورموسی بیان کرد: چندین فروند شناور مغروقه از خورموسی خارج شده است.
استیری ادامه داد: در این آبراه مانع اصلی ایمنی تردد شناورها با فعالیت‌های خاص خارج‌سازی رفع شد، همچنین دو فروند مغروقه نیز به تازگی توسط بخش خصوصی خارج‌سازی شده است.
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی افزود: شناورهای موجود در خور موسی مانع ایمنی دریانوردی نیست، اما چون سازمان بنادر و دریانوردی قرارداد خروج مغروقههای خورموسی را به صورت یک‌جا امضا کرده است باید بقیه نیز خارج‌سازی شوند.
استیری این را هم گفت که در حال حاضر برای عبور شناورها در خورموسی مشکل خاصی نداریم اما به هر حال نباید شناور مغروقه در هیچ جای دریا باشد.
واگذاری برخی از لاشه مغرقه‌ها به کمیته اموال بلاصاحب
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی درباره سرنوشت لاشه مغروقههای خارج شده توضیح داد: پس از پایان جنگ تحمیلی تا به امروز اگر مالک مغروقه‌ای خواستار خارج‌سازی شناورش شده باشد، سازمان بنادر و دریانوردی همکاری کرده است همچنین شناورهای بی‌مالک نیز توسط سازمان بنادر خارج‌سازی شده است.
وی ادامه داد: شناورهای مغروقه بر دو بخش مالک‌دار و بدون مالک تقسیم می‌شود، اگر شناورها مالک داشته باشد که خود مالک هزینه‌های خارج‌سازی شناور را به سازمان بنادر و دریانوردی پرداخت و لاشه شناور خود را دریافت می‌کند.
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی درباره شناورهای مغروقه‌ای که مالک ندارد نیز گفت: طبق قانون، آهن‌آلات حاصل شده از خروج این مغروقه‌ها توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام تعیین تکلیف می‌شود و دراختیار آنها قرار خواهد گرفت، آنها هزینه خارج‌سازی را به سازمان بنادر پرداخت می‌کنند.
استیری با بیان اینکه این موضوعات برای خارج‌سازی در قالب فرآیندهای گمرکی و مالکیت‌ها است، افزود: برخی از این شناورها هم متعلق به شرکت‌های بیمه است؛ اگر شرکت بیمه این شناورها را بیمه کرده باشد لاشه آن متعلق به بیمه است که اگر هزینه‌های خارج‌سازی را به سازمان بنادر را پرداخت کنند لاشه را دریافت می‌کنند و اگر پرداخت نکنند ما زیاد به دنبال منابع مالی نیستیم زیرا قیمت فروش آنها از هزینه‌هایی که سازمان بنادر و دریانوردی انجام داده است، خیلی کمتر است.
استیری اضافه کرد: کمیته اموال بلاصاحب اگر کالا صاحب و مالکی نداشته نباشد قانوناً متعلق به آنها است.
به گزارش فارس نجات کشتی یا سلویج (salvage) در ادبیات دریایی به دو منظور به کار می‌رود، یکی با هدف نجات شناور در حال اضطرار و دیگری به منظور استخراج لاشه کشتی مغروقه یا به گل نشسته است.
عملیات سلویج مجموعه اقداماتی است که به منظور خارج ساختن شناور از شرایط اضطراری و کاهش میزان آسیب‌های وارده بر کشتی حادثه دیده انجام می‌شود.
این عملیات شامل بازرسی اولیه، جلوگیری از واژگونی بیشتر، یدک کشیدن، رفع نقص به منظور جلوگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر و از آب بیرون کشیدن یک کشتی غرق شده یا به گل نشسته است؛ عملیات سلویج پیامدهای مثبتی نیز به لحاظ جنبه‌های زیست محیطی را پی دارد.
هنگام نجات کشتی‌ها ممکن است از جرثقیل‌‌ها، اسکله‌های شناور، بارج‌ها و تجهیزات سمعی و بصری برای مستندسازی و گروه‌‌های غواصی استفاده شود.
هدف از عملیات سلویج ممکن است پاکسازی یک کانال از کشتی‌های غرق شده به منظور ناوبری ایمن‌تر و تسهیل ترافیک دریایی باشد.
عملیات سلویج به انواع مختلفی طبقه‌بندی می‌شود که از جمله آنها از میان برداشتن کشتی غرق شده در آب‌های کم عمق و با عمق متوسط است که در مکان‌هایی واقع شده‌اند که برای تردد شناورهای عبوری ایجاد خطر می‌کنند.
بنابراین گزارش در دوران جنگ تحمیلی برخی از شناورها به علت اصابت موشک در کانال‌ها خصوصاً اروندرود غرق شدند که خارج سازی آن از لحاظ تأمین ایمنی دریانوردی جهت تردد شناورها به بنادر ایران و عراق بسیار حائز اهمیت است؛ با خارج سازی این مغروقه‌ها، مسیر تردد شناورها ایمن می‌شود.
