احادیث منتخب ازحضرت علی علیه السلام
1 - قالَ الاْ مامُ علىّ بن أ بى طالِب ، أ میرُ الْمُؤْمِنینَ صَلَواتُ اللّهِ وَسَلامُهُ عَلَیْهِ:
إ غْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَةِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَةِ
الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْ ذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ
الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَةِ، وَ عِنْدَ دَعْوَةِ الْمَظْلُومِ،
فَاِنَّهُ لَیْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ.(1)
ترجمه :
فرمود: پنج موقع را براى دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید:
موقع تلاوت قرآن ، موقع اذان ، موقع بارش باران ، موقع جنگ و جهاد - فى سبیل اللّه - موقع ناراحتى و آه کشیدن مظلوم .
در چنین موقعیت ها مانعى براى استجابت دعا نیست .
2 - قالَ علیه السلام : اَلْعِلْمُ وِراثَةٌ
کَریمَةٌ، وَ الاْ دَبُ حُلَلٌ حِسانٌ، وَ الْفِکْرَةُ مِرآةٌ صافِیَةٌ، وَ
الاْ عْتِذارُ مُنْذِرٌ ناصِحٌ، وَ کَفى بِکَ اءَدَباً تَرْکُکَ ما
کَرِهْتَهُ مِنْ غَیْرِکَ.(2)
ترجمه :
فرمود: علم ؛ ارثیه اى با ارزش ، و ادب ؛ زیورى نیکو، و اندیشه ؛ آئینه اى صاف ، و پوزش خواستن ؛ هشدار دهنده اى دلسوز خواهد بود.
و براى با اءدب بودنت همین بس که آنچه براى خود دوست ندارى ، در حقّ دیگران روا نداشته باشى .
3 - قالَ علیه السلام : اَلْحَقُّ جَدیدٌ وَ إ نْ طالَتِ الاْ یّامُ، وَ الْباطِلُ مَخْذُولٌ وَ إ نْ نَصَرَهُ اءقْوامٌ.(3)
ترجمه :
فرمود: حقّ و حقیقت در تمام حالات جدید و تازه است گر چه مدّتى بر آن گذشته باشد.
و باطل همیشه پست و بى اءساس است گر چه افراد بسیارى از آن حمایت کنند.
4 - قالَ علیه السلام : اَلدُّنْیا تُطْلَبُ
لِثَلاثَةِ اءشْیاء: اَلْغِنى ، وَ الْعِزِّ، وَ الرّاحَةِ، فَمَنْ زَهِدَ
فیها عَزَّ، وَ مَنْ قَنَعَ إ سْتَغْنى ، وَ مَنْ قَلَّ سَعْیُهُ إ
سْتَراحَ.(4)
ترجمه :
فرمود: دنیا و اموال آن ، براى سه هدف دنبال مى شود: بى نیازى ، عزّت و
شوکت ، آسایش و آسوده بودن .
هر که زاهد باشد؛ عزیز و با شخصیّت است ، هر که قانع باشد؛ بى نیاز و غنى
گردد، هر که کمتر خود را در تلاش و زحمت قرار دهد؛ همیشه آسوده و در آسایش
است .
5 - قالَ علیه السلام : لَوْ لاَ الدّینُ وَ التُّقى ، لَکُنْتُ اءدْهَى الْعَرَبِ.(5)
ترجمه :
فرمود: چنانچه دین دارى و تقواى الهى نمى بود، هر آینه سیاستمدارترین افراد بودم - ولى دین و تقوا مانع سیاست بازى مى شود - .
6 - قالَ علیه السلام : اَلْمُلُوکُ حُکّامٌ عَلَى
النّاسِ، وَ الْعِلْمُ حاکِمٌ عَلَیْهِمْ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْعِلْمِ اءنْ
تَخْشَى اللّهَ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْجَهْلِ اءنْ تَعْجِبَ بِعِلْمِکَ.(6)
ترجمه :
فرمود: ملوک بر مردم حاکم هستند و علم بر تمامى ایشان حاکم خواهد بود، تو را در علم کافى است که از خداوند ترسناک باشى ؛ و
به دانش و علم خود بالیدن ، بهترین نشانه نادانى است .
7 - قالَ علیه السلام : ما مِنْ یَوْمٍ یَمُرُّ عَلَى
ابْنِ آدَمٍ إ لاّ قالَ لَهُ ذلِکَ الْیَوْمُ: یَابْنَ آدَم اءنَا یَوُمٌ
جَدیدٌ وَ اءناَ عَلَیْکَ شَهیدٌ.
فَقُلْ فیَّ خَیْراً، وَ اعْمَلْ فیَّ خَیْرَا، اءشْهَدُ لَکَ بِهِ فِى الْقِیامَةِ، فَإ نَّکَ لَنْ تَرانى بَعْدَهُ اءبَداً.(7)
ترجمه :
فرمود: هر روزى که بر انسان وارد شود، گوید: من روز جدیدى هستم ، من بر اعمال و گفتار تو شاهد مى باشم .
سعى کن سخن خوب و مفید بگوئى ، کار خوب و نیک انجام دهى .
من در روز قیامت شاهد اعمال و گفتار تو خواهم بود.
و بدان امروز که پایان یابد دیگر مرا نخواهى دید و قابل جبران نیست .
8 - قالَ علیه السلام : فِى الْمَرَضِ یُصیبُ الصَبیَّ، کَفّارَةٌ لِوالِدَیْهِ.(8)
ترجمه :
فرمود: مریضى کودک ، کفّاره گناهان پدر و مادرش مى باشد.
9 - قالَ علیه السلام : الزَّبیبُ یَشُدُّ الْقَلْبِ، وَ یُذْهِبُ بِالْمَرَضِ، وَ یُطْفِى ءُ الْحَرارَةَ، وَ یُطیِّبُ النَّفْسَ.(9)
ترجمه :
فرمود: خوردن مویز - کشمش سیاه - قلب را تقویت ، مرض ها را برطرف ، و حرارت بدن را خاموش ، و روان را پاک مى گرداند.
10 - قالَ علیه السلام : أ طْعِمُوا صِبْیانَکُمُ الرُّمانَ، فَإ نَّهُ اَسْرَعُ لاِ لْسِنَتِهِمْ.(10)
ترجمه :
فرمود: به کودکان خود اءنار بخورانید تا زبانشان بهتر و زودتر باز شود.
1- اءمالى صدوق : ص 97، بحارالا نوار: ج 90، ص 343، ح 1.
2- اءمالى طوسى : ج 1، ص 114 ح 29، بحارالا نوار: ج 1، ص 169، ح 20.
3- وسائل الشّیعة : ج 25، ص 434، ح 32292.
4-وافى : ج 4، ص 402، س 3.
5-أ عیان الشّیعة : ج 1، ص 350، بحارالا نوار: ج 41، ص 150، ضمن ح 40.
6-أ مالى طوسى : ج 1، ص 55، بحارالا نوار: ج 2، ص 48، ح 7.
7- اءمالى صدوق : ص 95، بحارالا نوار: ج 68، ص 181، ح 35.
8- بحار الا نوار: ج 5، ص 317، ح 16، به نقل از ثواب الا عمال .
9- أ مالى طوسى : ج 1، ص 372، بحارالا نوار: ج 63، ص 152، ح 5.
10- أ مالى طوسى : ج 1، ص 372، بحارالا نوار: ج 63، ص 155، ح 5.
