نام : ((حسن ))
(2)؛ و در تورات ((شُبّر)) ودر انجیل ((طاب )) مى باشد.
صَلوات اللّهِ عَلَیْه ، یَومَ وُلِدَ وَیَوْم اسْتُشْهِدَ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیّا.
کنیه : ابو محمّد.
لقب : مجتبى ، طیّب ، سیّد، ولىّ، تقىّ، حجّت ، سبط، قائم ، وزیر، اءمین و ... .
نقش انگشتر: (( الْعِزَّةُ لِلّهِ )).
دربان
: دو نفر افتخار دربانى و پیش خدمتى حضرت را کسب کردند، که یکى به نام
سفینه - غلام رسول اللّه صلى الله علیه و آله ، و دیگرى به نام قیس بن عبد
الرّحمن بوده است .
حضرت در حالى به دنیا آمد که مادرش ، حضرت فاطمه زهراء علیها السلام دوازده ساله بود(3) .
و
در هفتمین روز ولادت این نوزاد عزیز پیغمبر اسلام صلى الله علیه و آله دو
گوسفند عقیقه نمود، و سپس موى سرش را تراشید و هم وزن آن نقره به فقیر صدقه
داد.
امام حسن مجتبى علیه السلام 25 مرتبه پیاده براى انجام مراسم حجّ و زیارت خانه خدا، به مکّه معظّمه رفت .
و در طىّ دو مرحله ، حضرت تمامى ثروت و اموال خود را بین فقراء و تهى دستان تقسیم نمود.
مدّت امامت : اوّلین روز امامت آن حضرت ، مصادف با جمعه 21 ماه مبارک رمضان ، سال چهلم هجرى (4) بوده است ؛ که مردم با آن بزرگوار بیعت کردند و حدود 10 سال امامتش به طول انجامید.
حضرت در تمام دوران عمر پربرکت خویش مبارزات مختلفى بر علیه کفر و ظلم و بیدادگرى داشته است .
گوناگونى
در برابر دستگاه حاکمه بنى امیّه به سرکردگى معاویه داشت ؛ ولیکن بیشتر
دوستان و اصحاب دنیاپرست ، به آن حضرت خیانت کرده و با ایشان برخورد
منافقانه داشتند؛ و در نهایتِ اءمر، چون امام علیه السلام تنها ماند؛ و از
طرفى ، هسته مرکزى اسلام در معرض خطر قرار داشت ، ناچار اقدام به صلح با
معاویه نمود.
و طبق آنچه که مورّخین و محدّثین گفته اند: حدود شش ماه و
اءنْدى پس از امامت آن بزرگوار، بین حضرت و معاویه صلح نامه اى به نفع
اسلام و مسلمین امضاء گردید.
مر: آن حضرت حدود هشت سال در حیات جدّ
گرامیش ، و حدود هشت سال و اندى هم زمان با مادر ارجمندش ، و 37 سال نیز در
کنار پدر بزرگوارش زندگى نمود، و سپس قریب 10 سال امامت و رهبریّت اسلام و
مسلمان ها را بر عهده داشت ؛ و در مجموع مدّت عمر پربرکت آن امام مظلوم
را، بین 47 تا 50 سال گفته اند.
شهادت : حضرت امام حسن مجتبى صلوات اللّه علیه ، توسّط همسرش - جُعده دختر أ شعث بن قیس کندى - به دستور و تزویر معاویه مسموم گردید.
و چهل روز پس از آن - یعنى ؛ روز پنج شنبه ، 28 ماه صفر؛ ما بین سال 50 تا 53 هجرى - به فیض شهادت نایل گشت .
امام حسن مجتبى علیه السلام در آخرین لحظات عمر گران مایه خویش به برادرش ،
امام حسین علیه السلام اظهار داشت : مبادا در تشییع و تدفین جنازه ام خونى
بر زمین ریخته شود.
مام مظلوم را کنار جدّ بزرگوارش ، رسول خدا صلى
الله علیه و آله دفن کنند، عدّه اى به سرکردگى عایشه ، مسلّحانه هجوم
آوردند و از ورود جنازه مطهّر به محوّطه حرم حضرت رسول صلى الله علیه و آله
جلوگیرى نموده ؛ و آن گاه جنازه و تشییع کنندگان را تیرباران کردند.
بر
اساس وصیّتى که حضرت فرموده بود: خونى در تشییع جنازه ام ریخته نشود، به
ناچار پیکر مقدّس آن امام مظلوم را که چندین تیر به آن اصابت کرده بود - به
سمت قبرستان بقیع حرکت داده و در آنجا دفن نمودند.
تعداد فرزندان :
مرحوم سیّد محسن اءمین تعداد پانزده دختر و هشت پسر براى امام حسن مجتبى
علیه السلام بیان نموده است ، گرچه بعضى از محدّثین تمامى فرزندان آن حضرت
را جمعا پانزده دختر و پسر گفته اند.
نماز حضرت : دو رکعت است ، در هر رکعت پس از قرائت سوره حمد، بیست و پنج مرتبه سوره توحید خوانده مى شود(5) .
و
بعد از سلام نماز، تسبیحات حضرت زهراء علیها السلام گفته مى شود؛ و پس از
آن ، خواسته ها و حوایج مشروعه خود را از درگاه خداوند متعال در خواست
نماید که ان شاء اللّه برآورده خواهد شد.
1-مطابق با دوازدهم اسفند، سال سوّم شمسى .
2- نام و لقب حضرت بعنوان حسن مجتبى علیه السلام به رقم حروف اءبجد کبیر چنین مى شود: 118، 446.
3- مرحوم سیّد محسن امین با استفاده از برخى روایات و
تواریخ استفاده نموده ، که امام حسن مجتبى علیه السلام شش ماهه متولّد شده
است : اءعیان الشّیعة : ج 1، ص 562 - 578.
4-مطابق با یازدهم بهمن ماه ، سال سى و نهم شمسى .
5-ولادت و دیگر حالات امام حسن مجتبى علیه السلام برگرفته شده است از:
الشّیعة : ج 1، دلائل الا مامة طبرى ، مناقب ابن شهرآشوب ، عیون المعجزات
حسین بن عبدالوهّاب ، تهذیب الا حکام شیخ طوسى ، بحارالا نوار: ج 43 و 44،
مستدرک الوسائل ، جمال الاسبوع ، مجموعه نفیسه ، إ حقاق الحقّ: ج 19، تذکرة
الخواصّ، الفصول المهمّة ، تاریخ اهل البیت و ... .