بصیرت سیاسی (بیداری اسلامی )

بیداری اسلامی :  

از بیداری اسلامی با تعابیر و اصطلاحات متعددی همچون اسلام سیاسی ،احیاگری اسلامی ،رستاخیز اسلامی ،نهضت بیداری اسلامی ،اصلاح طلبی اسلامی ،بازیابی هویت اسلامی یاد شده است که جامع ترین و معروفترین مظامین در این رابطه اصول گرایی اسلامی می باشد که غربی ها از آن به عنوان بنیاد گرایی اسلامی تعبیر می کنند .  

بنیاد گرایی اسلامی : 

بنیاد گرایی اسلامی از جمله اصطلاحاتی است که صدها سال پیش در غرب رایج بوده و متعارف با سخت کیشی ،تعصب دینی و بازگشت به معتقدات مسیحیت پروتستان بکار می رفت این اصطلاح به مرور جنبه جهانی گرفت امروزه نیز غرب سعی دارد این مفهوم را با همان بار منفی و مفهوم رایج در غرب برای نامیدن و معرفی حرکت ها و جنبش ها بکار ببرد و آن را به تمام حرکت های اسلام خواهانه که اسلام را اساس جامعه مدنی خود می دانند اطلاق کند . 

از آنجائیکه واژه (بنیاد گرایی ) در زبان و ادبیات رایج در خاورمیانه و شمال آفریقا بمنظور بازگشت اصول و ارزشها و قواعد اصلی اسلام به کار می رود ، می توان آنرا معادل اصول گرایی گرفت و به جای بنیاد گرایی از اصطلاح اصول گرایی اسلامی استفاده کرد . که بار ارزشی منفی مترتب بر بنیاد گرایی در اذهان نداشته باشد . 

مفهوم بیداری اسلامی : 

بیداری اسلامی جنبشی است که با شناخت واقعیتها ی موجود در جامعه اسلامی از دو قرن پیش آغاز شده و در صحنه های علمی و عملی روز به روز تکامل یافته و تا امروز ادامه یافته و در حال حاضر به عنوان یک واقعیت در صحنه سیاسی و اجتماعی جهان اسلام و دنیای بشریت نقش آفرینی می کند . 

این پدیده عظیم اجتماعی بر پایه عوامل زیر شکل گرفته و راه پر پیچ و خم خویش را به سمت آینده ای روشن طی کرده است . 

1- شناخت عقب افتادگی های علمی ، اقتصادی و اجتماعی جوامع اسلامی  

2- توجه به فقر ،جهل ،عدم بهداشت و وضعیت فلاکت بار حاکم بر جهان اسلام 

 3- شناخت پیشرفت ها ی مادی جهان غرب و مقایسه وضعیت جوامع غربی با جوامع اسلامی . 

 4- توجه به گذشته پر افتخار و سراسر شکوه و عظمت دنیای اسلام و تمدن درخشانی که مسلمانان در گذشته تاریخی خود خلق کرده اند . 

5- توجه به میراث علمی و غنی اسلام در عرصه های مختلف علوم و معارف بشری و نفشی که دانشمندان اسلامی در هدایت قافله فکری بشری به عهده داشته اند .  

6- توجه به بدعت ها، خرافات و نارسائی هایی که در عرصه اندیشه دینی گریبان گیر دنیای اسلام شده است . 

۷ - توجه به تشتت ، تفرقه و درگیری های فرقه ای در سراسر جوامع اسلامی . 

8- توجه به فشار خرد کننده ای که حاکمان مستبد بر مردمان اعمال کرده و با ظلم و بی عدالتی به چپاول آنها پرداخته اند . 

9- درک حضور استعمارگران غارت گر و اشغال کشورهای اسلامی توسط آنها و خطراتی که از این راه گریبان گیر مسلمانان شده بود . 

10- آشنایی با مفاهیم جدید فکری از قبیل آزلادی ، برابری استقلال و ...     

 تاریخچه اجمالی :  

جنبش بیداری اسلامی در دوران بعد از جنگ جهانی اول ، ماهیت پراکنده داشت . گروههای اسلام گرا هیچ گونه امیدی به بازیابی ساختاری نداشتند آنان تلاشهای خود را برای آگاه سازی جوامع متمرکز نمودند . در پنین شرایطی می توان جلوه هایی از تحرک اجتماعی برای تثبیت هنجارهای دینی را ملاحظه نمود در این دوران گروه های اسلامی تمایلی به در گیر سازی خود در ارتباط با موضوعات سیاسی نداشتند . فعالیت های دینی ، ماهیت اجتماعی ، فرهنگی و هنجاری داشت به همین دلیل است که احیاگران صرفا شکل و قالب خاصی از برداشت اسلامی را ارائه می کردند .  

موج دوم بیداری در دهه 1640 ظهور یافت ، این موج در کشورهای عربی سازمان دهی گردید اسلام گرایان تلاش داشتند تا برداشت های جدیدی از هویت ، مقاومت و مبارزه سیاسی را در جامعه نهادینه نمایند .  

موج سوم بیداری اسلامی مربوط به انقلاب اسلامی ایران می باشد در این روند شاهد ظهور نیروهایی می باشیم که اندیشه های اسلامی را با عمل اجتماعی پیوند دادند . این امر جنبش بیداری را در مقابله با سکولاریزم غربی گسترش داده و آن را تبدیل به گفتمان جدیدی نمود که نه تنها از سوی  احیاگران بلکه توسط گروههای اجتماعی انقلابی نیز پی گیری  می شود .  

موج چهارم بیداری اسلامی مربوط به عملکرد غرب بعد از 11 ستامبر می باشد که با توجه به این عملکرد در نهایت عاملی برای بیداری اسلامی و معنویت گرایی شد . 

مظاهر بیداری اسلامی : 

الف ) مظاهر فرهنگی بیداری اسلامی: 1- احیای فکر دینی 2- اصلاح فکر دینی 3- بازگشت به قرآن 4- احساس هویت مشترک امت اسلامی 5- نو اندیشی دینی  

ب) مظاهر سیاسی حرکت بیداری اسلامی :1- مبارزه با استعمار خارجی 2- مبارزه با استبداد داخلی 3- وحدت اسلامی  

4- احیای اندیشه حکومت دینی  

ج) مظاهر بیداری اسلامی در وجه اجتماعی : 1- احیای شعائر دینی 2- توجه به تربیت اسلامی  

موانع بیداری اسلامی  

1- تحریف اسلام و وارونگی مفاهیم دینی 2- حکام کشورها اسلامی 3- تفرقه 4- تحجر و جمود مقدس مآب ها 

 5- روشنفکر نماها  

امیدوارم مطالب مورد استفاده جوانان قرار بگیرد .